اپیدمیولوژی آلودگی به شپش سر در دانش آموزان مدارس ابتدایی دخترانه شهر قم، ۱۳۸۱

مقدمه: یکی از مکانهایی که در جوامع امروزی می تواند باعث آغاز همه گیری شپش سر گردد مدارس به ویژه مدارس ابتدایی می باشد. در این تحقیق میزان آلودگی به شپش سر (pediculosis capitis) در دانش آموزان مدارس دخترانه شهر قم، با توجه به گزارشات اولیه از شیوع نسبتا بالای آن در مدارس ابتدایی، در زمستان 1381 بررسی شد. روش کار: در این مطالعه توصیفی 1650 نفر از 49458 دانش آموز مدارس ابتدایی دخترانه سطح شهر بطور تصادفی انتخاب و با روش مشاهده مستقیم کاملا معاینه شدند. سپس با کمک دانش آموزان و مربیان آنها نسبت به تکمیل فرم مخصوص بررسی اقدام گردید. سپس نتایج بوسیله روشهای توصیفی ارائه شد و جهت بررسی عوامل موثر از آزمون کای اسکوئر استفاده شد. نتایج: در زمان انجام مطالعه 74 دانش آموز آلوده به شپش سر بودند و 131 نفر از افراد سالم نیز سابقه ابتلای به آن را داشتند. میزان آلودگی در مدارس ابتدایی دخترانه شهر قم 4.5 درصد محاسبه شد و بیشترین نسبت آلودگی در پایه چهارم دبستان (7.4%) ثبت گردید. با توجه به تعریف مرکز ملی مبارزه با آلودگی به شپش سر ایالات متحده امریکا که شیوع 5 درصد آلودگی و بالاتر به شپش سر را اپیدمی می داند. وضعیت مدارس ابتدایی دخترانه شهر قم از نظر شیوع شپش سر نگران کننده بود. بر اساس آزمون x2 آلودگی به شپش سر با میزان تحصیلات و شغل مادر، بعد خانوار، پایه تحصیلی، استفاده مشترک از وسایل شخصی، بلندی یا کوتاهی مو، سابقه ابتلای قبلی و نوع محل سکونت دانش آموز ارتباط مستقیم داشت (p<0.05). ولی با شغل و تحصیلات پدر، وجود یا فقدان حمام در منزل و رعایت بهداشت فردی از سوی دانش آموز رابطه معناداری بدست نیامد. نتیجه گیری: شیوع نسبتا بالای شپش سر بین دانش آموزان شهر قم، همکاریهای بین جمعیتی بین آموزش و پرورش و مراکز بهداشتی را می طلبد